|  | ||||||
0,037 % van de aardkost (tot 16 km diepte) bestaat uit strontium; het is het 15e element in rangorde van voorkomen.
De belangrijkste mineralen zijn strontianiet (SrCO3) en celestien (SrSO4)
De belangrijkste wingebieden liggen in Engeland, de Verenigde Staten van Amerika, Mexico, Rwanda, Spanje, Duitsland en Turkije.
De naam is afkomstig van de Schotse plaats Strontian in Argyleshire. Hier werden de eerste strontiumertsen gevonden en onderzocht.
In 1790 ontdekte A. Crawford dit element in het mineraal strontianiet (genoemd naar de vindplaats). Zowel M.H. Klaproth (1792) als T. Lowitz herkenden - onafhankelijk van Crawford - in strontiaanaarde (ruw strontiumoxide) een nieuwe base.
De afscheiding van dit element in zuivere toestand gelukte R.W. Bunsen en A. Matthiesson pas in 1855 door elektrolyse van een mengsel van gesmolten strontium- en ammoniumchloride. Sir H. Davy verkreeg in 1808 door elektrolyse zeer kleine hoeveelheden onzuiver materiaal, net genoeg voor verder onderzoek.
Strontium kan verkregen worden door reductie van het oxide - dat door verhitting uit het carbonaat ontstaat - met aluminium of silicium bij een temperatuur van 1.000 °C (in vacuüm):
3 SrCO3 → 3 SrO + 3 CO2
3 SrO +2 Al → Al2O3 + 3 Sr
Het element wordt ook verkregen door elektrolyse van gesmolten strontiumchloride en kaliumchloride.
Nucleaire batterij (voor boei, weerstation)
Het radioactieve isotoop strontium-90 (halfwaardetijd 28 jaar; o.a. verkregen bij de opwerking van splijtstofstaven uit kernreactoren) dient als energiebron op plaatsen waar onderhoud moeilijk of onmogelijk is, zoals in de ruimtevaart, bij boeien voor de scheepvaart en geïsoleerde weerstations. De energie, waarvan een deel vrijkomt in de vorm van elektrische energie, wordt geleverd bij de volgende reactie:
De energiebronnen zijn licht en hebben een lange levensduur. Ze worden aangeduid met de afkorting SNAP: Systems for Nuclear Auxiliary Power.
Permanente magneet
Voor het maken van permanente ferrietmagneten wordt strontiumcarbonaat gebruikt.
In de geneeskunde maakt men gebruik van een magnetometer waarbij een zeer dunne laag yttrium op een keramisch substraat van strontiumtitanaat is aangebracht. Dit levert de meest gevoelige magnetometer ter wereld op. Hiermee kunnen de magnetische velden worden gemeten, die worden veroorzaakt door de microstroompjes in de hersenen.
Lichtgevende verf
Het isotoop 90Sr wordt vanwege de straling (90Sr38 → 90Y39 + 0ß-1) aan ‘lichtgevende’ verf toegevoegd.
Vuurwerk
Strontiumverbindingen geven aan vuurwerk een karmijnrode kleur. Daarom worden strontiumcarbonaat (SrCO3), strontiumchloraat {Sr(ClO3)2}, strontiumchloride (SrCl2), strontiumsulfaat (SrSO4) en strontiumnitraat {Sr(NO3)2} gebruikt in vuurwerk, lichtkogels en signaallampen. De laatstgenoemde verbinding wordt toegevoegd aan Bengaals vuur.
Toepassingen als niet-ontleedbare stof (element) of als legering:
afleiden van statische elektriciteit (90Sr)
aluminiumbereiding (verbetering rendement elektrolyse / verbeteren structuur)
datering in de geologie (87Rb + 87Sr)
desoxidatiemiddel voor koper en brons
dikte- en dichtheidsmeting (90Sr)
gasvanger in vacuümbuizen
geneeskunde: botonderzoek (85Sr en 87Sr)
harden van loodplaten voor accu’s
ijkstof voor de Geiger-Müller -teller
kathode voor vacuümbuizen (met BaCO3)
nucleaire geneeskunde (90Sr)
verwijderen van S en P uit staal
Toepassingen als ontleedbare stof (verbinding):
anticorrosieprimer voor aluminium (voor schepen en vliegtuigen) SrCrO4 condensator in tv, radio en computer SrTiO3 detector voor alfa-straling SrTiO3 glazuur SrCO3
glas Strontiumverbindingen - oxide, hydroxide, carbonaat - verhogen de brekingsindex en hardheid van het glas. Dit glas wordt gebruikt voor glasvezelkabels, breekbare lampen en speciale lenzen. Ook remt dit glas röntgenstraling en wordt daarom toegepast in beeldschermen.
haarverzorging SrO2 haarverzorging, crème, depilator SrS imitatiediamant in sieraden SrTiO3 katalysator bij polymerisatie SrO koudmakend mengsel in koelinstallaties SrCl2 lichtgevende stof SrS
medicinale tandpasta SrCl2 en SrAc2 worden toegevoegd aan tandpasta’s die gevoeligheid van het tandbeen voor warmte of koude moeten tegengaan; het vormt een laagje dat de poriën in het tandbeen afdicht.
optische vensters SrF2 ontwikkelaar in kopieerapparatuur Sr-ferriet pigment, geel in roestwerende grondverf SrCrO4 wit in keramische producten SrSO4 prisma’s kristallen met een zeer hoge refractie en een grotere dispersie dan diamant SrTiO3 röntgenstralenabsorbens in het glas van een kleuren-tv SrCO3
Strontium vormt een hoge barrière tegen Röntgenstralen en verhindert tevens dat het glas bruin wordt. Het is geschikt voor de schermen van gewone kleuren-tv’s, maar ook voor vlakke schermen en zeer grote schermen omdat het een grote hoekspanning heeft.
standaardstof in atoomabsorptiespectrometrie Sr(NO3)2 supergeleider La2-x SrxCuO4