VOORKOMEN 1,3.10-4 % van de aardkost (tot 16 km diepte) bestaat uit holmium; het is het 56e element in rangorde van voorkomen. De belangrijkste mineralen, die kleine hoeveelheden van dit element bevatten, zijn: gadoliniet-(Ce) | (Ce,La,Nd,Y)2Fe+2Be2Si2O10 | gadoliniet-(Y) | Y,Fe+2Be2Si2O10 | monaziet-(Ce) | (Ce,La,Nd,Th)PO4 (ca. 0,05 %). | monaziet-(La) | (La,Ce,Nd)PO4 | monaziet-(Nd) | (Nd,La,Ce)PO4 |
WINGEBIEDEN De belangrijkste wingebieden liggen in Australië, China, India, Brazilië, de Verenigde Staten van Amerika, Maleisië, Rusland, Madagaskar, Noorwegen en Zweden.
NAAM De naam is afgeleid van Holmia, de verlatijnste naam voor Stockholm. Hij is door één van de ontdekkers, P. T. Cleve, gegeven naar zijn geboorteplaats, tevens de plaats waar het mineraal werd gevonden.
ONTDEKKING Holmium werd in 1878 door M. Delafontaine en L. Soret ontdekt bij spectraalanalyse van ytteraarde, verkregen uit gadoliniet. Iets later werd het (oxide), onafhankelijk, door P.T. Cleve aangetoond in erbia, dat lang voor een zuivere aarde was aangezien. Pas in 1911 werd het oxide in redelijk zuiver toestand verkregen.
BEREIDING VROEGER Zie 58 - Cerium.
BEREIDING NU Zie 58 - Cerium. Holmium wordt bereid door reductie van het chloride of fluoride met calcium.
TOEPASSINGEN EN TOELICHTING Laser In vastestoflasers wordt gebruik gemaakt van kristallen, bijvoorbeeld Y3Al5O12, gedoteerd met holmium(III)verbindingen. Zij geven een groen of geel licht en worden toegepast voor medische doeleinden. Ze zijn bruikbaar onder water, onder meer bij het vergruizen van stenen in de schelp van de nier, het vernietigen van blaaspoliepen en voor coagulatie en vernietiging van vaatweefsel in de vaatchirurgie.
Glaskleuring Holmiumoxide wordt gebruikt om glas een specifieke rose kleur te geven.
VERDERE TOEPASSINGEN Toepassingen als niet-ontleedbare stof (element) of legering: poolschoenen voor magneten
Toepassingen als ontleedbare stof (verbinding): supergeleiding HoBa2Cu3O7
|