|  | ||||||
1.10-8 % van de aardkost (tot 16 km diepte) bestaat uit krypton; het is het 82e element in rangorde van voorkomen. In de dampkring bedraagt het percentage 1,1.10-4.
Tot 1975 steeg het percentage krypton (85Kr) in de atmosfeer, daarna nam het weer langzaam af. 85Kr komt vrij bij het verwerken van splijtstofstaven uit kernreactoren en - vooral - bij kernproeven in de atmosfeer.
De naam is afgeleid van het Griekse woord kruptos, wat verborgen betekent, omdat krypton in de atmosfeer aanwezig was, maar moeilijk aan te tonen en te isoleren .
Krypton werd in 1898 door Sir W. Ramsay en M.W. Travers door spectraalanalyse ontdekt in 'restanten' van lucht waaruit zuurstof en stikstof waren verwijderd, zogenoemde 'ruwe argon' (zie ook 18 - Argon).
Zij slaagden er tevens in krypton te isoleren door destillatie van vloeibare lucht.
Krypton wordt bereid door gefractioneerde destillatie van vloeibare lucht.
Gloeibuis; TL-buis
Vanwege de zeer lage warmtegeleiding van krypton kan in lampen gevuld met dit gas een hogere temperatuur worden bereikt, waardoor het uitgezonden licht witter is. De verdamping van de wolfraamdraad wordt door krypton veel sterker gereduceerd dan door argon of stikstof. Voor een 'krypton-gloeilamp' is ca. 0,06 l (20 °C, 1.105 Pa ) van het gas nodig.
Boog- en flitslamp
In boog- en flitslampen wordt krypton als buffergas gebruikt. Het zorgt ervoor dat de ladingdragers in de gasontladingsbuis niet al te snel hun lading verliezen. Hierdoor wordt de energieopbrengst van de lamp sterk verhoogd.
Lektestgas
Lekken in gasleidingen kunnen worden opgespoord met behulp van de zogenoemde Thermo Conduction Detection (TCD). Omdat de warmtegeleiding van edelgassen veel groter is dan die van de meeste andere gassen is krypton een geschikt gas voor deze methode.
Standaardlengte
In 1967 werd de eenheid van lengte (de meter) opnieuw gedefinieerd. De nieuwe eenheid werd vastgesteld op 1.650.763,73 x de golflengte van het licht van de oranjerode lijn in het spectrum van 86Kr.
In oktober 1984 werd opnieuw een andere eenheid van lengte vastgesteld: de weg die licht aflegt (in vacuüm) in 1/299.792.458 sec. (Voor de eenheid van tijd, de seconde, zie 55 – Cesium / atoomklok).
UV-laser
In UV-lasers worden de kryptonfluoriden KrF en KrF2 toegepast, veelal gemengd met andere edelgashalogeniden. KrF levert een golflengte op van 248 nm, KrF2 een golflengte van 430 nm. Er zijn ook lasers met Kr2 en KrCl; deze leveren licht met een golflengte van 126 nm resp. 223 nm.
De KrF-laser wordt gebruikt voor het schoonmaken en de restauratie van oude schilderijen. Met deze laser is uiterst nauwkeurig een vernislaag te verwijderen, zonder de (structuur van de) verflaag aan te tasten.
Toepassingen als niet-ontleedbare stof (element):
geneeskunde hartonderzoek (81mKr) onderzoek naar longventilatie (81mKr) hoogenergetische ß-bron (85Kr) indicator voor kernexplosies of verbruik splijtstof in kernreactoren (85Kr) vulgas voor geigerteller, scintillatieteller, jodiumlampen, elektronenbuizen